در دنیای امروز که رقابت برای موفقیت در تمامی عرصه‌ها شدت گرفته است، تحصیلات عالی یکی از مهمترین ابزارها برای دستیابی به آینده‌ای درخشان محسوب می‌شود. با این حال، هزینه‌های سرسام‌آور تحصیل در برخی کشورها می‌تواند مانعی بزرگ در مسیر رسیدن به این هدف باشد. در این میان، کشور زیبا و پرافتخار ایتالیا با ارائه بورسیه‌های تحصیلی متنوع، فرصت‌های ارزشمندی را برای دانشجویان از سراسر جهان فراهم می‌کند.
بورسیه‌های تحصیلی ایتالیا، گزینه‌ای جذاب و منحصربه‌فرد برای دانشجویان بومی، اتحادیه اروپا و سایر نقاط جهان است. این بورسیه‌ها نه تنها هزینه‌های تحصیل را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند، بلکه در برخی موارد، حتی امکان تحصیل کاملاً رایگان در دانشگاه‌های معتبر ایتالیا را نیز فراهم می‌کنند. در این راهنمای جامع، به بررسی انواع بورسیه‌های تحصیلی در ایتالیا، شرایط و نحوه دریافت آنها، مزایا و تأثیر آنها بر هزینه‌های تحصیل و زندگی دانشجویی خواهیم پرداخت.
انواع بورسیه تحصیلی در ایتالیا
دانشگاه‌های ایتالیا دو نوع بورسیه اصلی را به دانشجویان در تمامی مقاطع تحصیلی از جمله کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می‌دهند:
بورسیه استانی ایتالیا (DSU – Diritto allo Studio Universitario)
بورسیه استانی ایتالیا هر ساله توسط دولت ایتالیا تعیین و برای تحصیل در دانشگاه‌های سراسر این کشور اختصاص داده می‌شود. بورسیه استانی که به اختصار DSU نامیده می‌شود، هر ساله توسط اداره بورسیه هر استان به دانشجویان در تمامی مقاطع تحصیلی از کارشناسی گرفته تا دکتری تعلق می‌گیرد. مبلغ این بورسیه در سال تحصیلی جاری حدود 7200 یورو است که علاوه بر پوشش کامل شهریه دانشگاه، هزینه‌های زندگی دانشجویی از جمله خوابگاه، تغذیه و حمل و نقل را نیز تأمین می‌کند.
دانشجویانی که موفق به دریافت بورسیه استانی ایتالیا می‌شوند، فرصت بی‌نظیر تحصیل رایگان در این کشور را خواهند داشت. علاوه بر این، آنها می‌توانند از تخفیف‌های دیگری مانند خوابگاه دانشجویی با تخفیف تا 70 درصد، سلف سرویس ارزان قیمت و استفاده رایگان از حمل و نقل عمومی نیز بهره‌مند شوند.
بورسیه تحصیلی دانشگاه‌های ایتالیا
بورسیه تحصیلی دانشگاه‌هی، توسط دانشگاه‌های مختلف ایتالیا و براساس رزومه علمی، معدل، سوابق تحصیلی و عملکرد دانشجویان ارائه می‌شود. هرچند این بورسیه معمولاً به دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تعلق می‌گیرد، اما در بسیاری از دانشگاه‌ها امکان دریافت آن برای دانشجویان کارشناسی نیز وجود دارد. در مقطع کارشناسی، دانشجویان پس از گذراندن دو سال تحصیل و کسب تعداد لازم واحدهای درسی می‌توانند شانس خود را برای اخذ این بورسیه امتحان کنند.
بورسیه دانشگاه‌های ایتالیا شامل تخفیف در شهریه دانشگاه، هزینه خوابگاه و سلف سرویس می‌شود. هرچند ممکن است با این بورسیه، تحصیل کاملاً رایگان نباشد، اما بخش مهمی از هزینه‌های سرسام‌آور تحصیل و زندگی دانشجویی در ایتالیا را پوشش خواهد داد.
سایر بورسیه‌های تحصیلی دانشگاه‌های ایتالیا
علاوه بر این دو نوع بورسیه اصلی، برخی بورسیه‌های تخصصی دیگر نیز در رشته‌های پرطرفدار و پرمخاطب مانند فنی-مهندسی، اقتصاد، حقوق، پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، معماری و هنر که به زبان انگلیسی نیز ارائه می‌شوند، در دسترس دانشجویان قرار دارد.
اهداف ارائه بورسیه تحصیلی در ایتالیا
نظام آموزشی ایتالیا بر این اعتقاد استوار است که تمامی اقشار و گروه‌های مختلف جامعه باید به طور برابر، فرصت و شرایط لازم برای ادامه تحصیل در مقاطع عالی را داشته باشند. بر این اساس، در ایتالیا میزان شهریه دانشگاه‌ها براساس درآمد سالانه خانواده دانشجویان تعیین می‌شود. به این ترتیب، اگر خانواده‌ای توانایی مالی پرداخت تمام هزینه‌های تحصیل را نداشته باشد، تنها بخشی از شهریه را متناسب با درآمد خود پرداخت خواهد کرد.
ارائه بورسیه‌های تحصیلی متنوع، گامی اساسی در راستای تحقق این هدف مترقی و انسان‌دوستانه است. دولت و دانشگاه‌های معتبر ایتالیا با اهدای بورسیه‌ها، از دانشجویان مستعد، کوشا و خلاق حمایت می‌کنند و فرصت‌های برابر و عادلانه‌ای را برای تمامی متقاضیان تحصیل در این کشور فراهم می‌آورند. همچنین یکی از اهداف دیگر این برنامه‌ها، جذب نخبگان و استعدادهای برتر از سراسر جهان به دانشگاه‌های این کشور است.
مزایا و برتری‌های بورسیه تحصیلی در ایتالیا
دریافت بورسیه تحصیلی در ایتالیا، فواید و مزایای چشمگیر و غیرقابل انکاری را برای دانشجویان به همراه دارد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش چشمگیر هزینه‌های تحصیل
با دریافت بورسیه استانی ایتالیا که بزرگترین و معتبرترین بورسیه دولتی این کشور محسوب می‌شود، شهریه دانشگاه دانشجویان به طور کامل حذف می‌شود و آنها می‌توانند از تحصیل رایگان در یکی از کشورهای پیشرو در عرصه آموزش عالی بهره‌مند شوند. این امر می‌تواند بار مالی سنگینی را از دوش خانواده‌ها بردارد.
پوشش هزینه‌های زندگی دانشجویی
بورسیه استانی ایتالیا نه تنها شهریه دانشگاه را پوشش می‌دهد، بلکه هزینه‌های مربوط به زندگی دانشجویی از جمله خوابگاه، تغذیه و حمل و نقل را نیز به طور کامل تأمین می‌کند. این موضوع اهمیت ویژه‌ای برای دانشجویان بین‌المللی و خارج از اتحادیه اروپا دارد که هزینه‌های سرسام‌آور زندگی در ایتالیا را نیز باید متحمل شوند.
ایجاد فرصت‌های برابر
با توجه به سیاست‌های آموزشی ایتالیا در تعیین شهریه براساس سطح درآمد خانواده، برنامه‌های بورسیه تحصیلی این کشور فرصت‌های برابر و عادلانه‌ای را برای تمامی دانشجویان مستعد و کوشا، صرف‌نظر از وضعیت مالی آنها، فراهم می‌آورد.
تقویت سوابق آموزشی و فرصت‌های شغلی
دریافت بورسیه تحصیلی، نشانه‌ای از موفقیت، پشتکار و استعداد دانشجو در دوران تحصیل است. این موضوع نه تنها به ارتقای سوابق تحصیلی و معدل دانشجو کمک می‌کند، بلکه در آینده می‌تواند فرصت‌های شغلی بهتری را نیز برای وی رقم بزند.
غنای علمی و فرهنگی
ارائه بورسیه‌های تحصیلی در ایتالیا به دانشجویان سراسر جهان، سبب حضور دانشجویان از فرهنگ‌ها و ملیت‌های مختلف در دانشگاه‌های این کشور می‌شود. این امر تعامل و تبادل علمی و فرهنگی را در محیط دانشگاه تقویت می‌کند و همچنین به غنای دانش و تجربیات دانشجویان منجر می‌گردد.
محدودیت‌های سنی و تعهدات پس از دریافت بورسیه
یکی دیگر از نکات مثبت در خصوص بورسیه‌های تحصیلی ایتالیا، عدم وجود محدودیت سنی برای دریافت آنهاست. گزارش‌های رسمی دانشگاه‌ها و لیست اعلام شده مدارک مورد نیاز، هیچ اشاره‌ای به اهمیت سن و محدودیت سنی دریافت بورسیه ندارند. بنابراین، دانشجویان در تمامی رده‌های سنی و در تمام مقاطع تحصیلی از کارشناسی گرفته تا دکتری می‌توانند برای این بورسیه‌ها اقدام کنند.
البته باید توجه داشت که برخی بورسیه‌های خاص ممکن است شرایط ویژه‌ای داشته باشند. به عنوان مثال، بعضی از این بورسیه‌ها در مقطع کارشناسی ارشد فقط به دانشجویان بالای 28 سال و در مقطع دکتری فقط به دانشجویانی که حداکثر 30 ساله باشند، ارائه می‌شوند.
نکته مهم دیگر در مورد دریافت بورسیه تحصیلی در ایتالیا، عدم وجود هرگونه تعهد یا الزام برای ارائه خدمات به دانشگاه یا دولت این کشور پس از فراغت از تحصیل است. در واقع، دریافت این بورسیه‌ها هیچگونه تعهد یا شرطی مانند انجام کارهای پژوهشی، تحقیقاتی یا کار در کشور ایتالیا بعد از اتمام دوره آموزشی را در پی نخواهد داشت. این موضوع برای بسیاری از دانشجویان که نگران تعهدات احتمالی پس از دریافت بورسیه هستند، بسیار مهم و ارزشمند است.
تنها الزامی که دانشجویان دریافت کننده بورسیه باید رعایت کنند، گذراندن حداقل تعداد واحدهای درسی مورد نیاز در پایان هر سال تحصیلی است. این امر صرفاً برای اطمینان از پیشرفت تحصیلی مناسب و عملکرد قابل قبول دانشجو در دوره بورسیه صورت می‌گیرد و هیچ ارتباطی با تعهدات پس از فراغت از تحصیل ندارد.
مبلغ بورسیه استانی ایتالیا و پوشش هزینه‌ها
همانطور که اشاره شد، بورسیه استانی ایتالیا (DSU) یکی از معتبرترین و گسترده‌ترین برنامه‌های بورسیه تحصیلی در این کشور محسوب می‌شود. مبلغ این بورسیه در سال تحصیلی جاری حدود 7200 یورو است که برای پوشش کامل شهریه دانشگاه و هزینه‌های زندگی دانشجویی در نظر گرفته شده است.
با دریافت بورسیه استانی ایتالیا، دانشجویان فرصت بی‌نظیر و انحصاری تحصیل رایگان در یکی از کشورهای پیشرو در عرصه آموزش عالی را خواهند داشت. هیچ هزینه‌ای بابت شهریه دانشگاه از آنها دریافت نخواهد شد.
علاوه بر این، دانشجویان بورسیه می‌توانند تا سقف 70 درصد از خوابگاه‌های دانشجویی با کیفیت بالا و امکانات مناسب استفاده کنند. همچنین برای تغذیه در سلف سرویس‌های دانشگاه و استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، از تخفیف‌های ویژه بهره‌مند خواهند شد.
این مبلغ بورسیه هرچند ممکن است در استان‌های مختلف ایتالیا، تفاوت‌های اندکی با یکدیگر داشته باشد، اما به طور کلی می‌توان گفت هزینه تحصیل و زندگی در ایتالیا برای دانشجویان دریافت کننده بورسیه استانی، بسیار کم یا حتی صفر خواهد بود.
بورسیه‌های تحصیلی دانشگاه‌های مختلف نیز زمان‌بندی خاص خود را دارند که دانشجویان باید از طریق دانشگاه‌های مربوطه از جزئیات آن مطلع شوند. به طور کلی، توصیه می‌شود که دانشجویان از مدت‌ها قبل از شروع سال تحصیلی، در خصوص فرصت‌های بورسیه تحقیق کرده و مدارک لازم را آماده نمایند تا از این فرصت‌های ارزشمند جا نمانند.
معرفی بهترین برنامه بورسیه دانشگاه‌های ایتالیا
همانطور که در بخش قبلی اشاره شد، کشور زیبای ایتالیا دارای فرصت‌های بی‌نظیری برای تحصیل و کسب تجربه است. یکی از مهمترین این فرصت‌ها، دسترسی به بورسیه‌های تحصیلی ارزشمند می‌باشد که توسط دولت و مؤسسات آموزشی این کشور ارائه می‌گردد. در ادامه، به معرفی برخی از این بورسیه‌ها و نحوه دریافت آنها خواهیم پرداخت.
دریافت بورسیه تحصیلی در دانشگاه سیه‌نا
دانشجویانی که موفق به دریافت پذیرش تحصیلی از دانشگاه سیه‌نا (Università degli Studi di Siena) می‌شوند، می‌توانند برای دریافت بورسیه تحصیلی از این دانشگاه اقدام کنند. بورسیه تحصیلی دانشگاه سیه‌نا براساس میزان درآمد خانواده دانشجویان اعطا می‌گردد و شامل محل اقامت رایگان، وعده‌های غذایی بدون هزینه و پرداخت ماهانه کمک هزینه برای سایر هزینه‌های زندگی دانشجویی می‌باشد.
بورسیه تحصیلی در دانشگاه پلی‌تکنیک میلان
دانشگاه پلی‌تکنیک میلان (Politecnico di Milano) نیز بورسیه‌های تشویقی را برای حضور و یادگیری دانشجویان در مقاطع مختلف تحصیلی از جمله کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می‌نماید. این بورسیه‌ها به ویژه برای دانشجویان کشورهای در حال توسعه که با مشکلات مالی روبرو هستند، در نظر گرفته شده است. مبلغ این بورسیه‌ها با توجه به عواملی چون تابعیت دانشجو، وضعیت اقتصادی و مالی خانواده و مقطع تحصیلی متفاوت خواهد بود.
شرایط اخذ بورسیه ایتالیا در دانشگاه بولونیا
دانشگاه بولونیا (University of Bologna) نیز بورسیه‌های تحصیلی ارزشمندی را به ارزش تقریبی 11 هزار یورو برای دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد از تمامی کشورها ارائه می‌دهد. این بورسیه‌ها فرصت بی‌نظیری را برای کسب تجربه تحصیلی در یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین دانشگاه‌های اروپا فراهم می‌آورد.
هزینه تحصیل و شهریه دانشگاه‌های ایتالیا
با توجه به مقطع تحصیلی، رشته تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل، هزینه تحصیل در ایتالیا و شهریه دانشگاه‌های ایتالیا می‌تواند متغیر باشد.
هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشگاه‌های دولتی ایتالیا
شهریه تحصیل کارشناسی در ایتالیا در دانشگاه‌های دولتی به طور میانگین از 900 یورو تا 4 هزار یورو در سال متغیر است. این میزان شهریه برای دانشجویان بین‌المللی و دانشجویان بومی یکسان بوده و اداره آموزش ایتالیا در این زمینه تفاوتی قائل نمی‌شود.
هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشگاه‌های خصوصی ایتالیا
هزینه تحصیل در دانشگاه‌های خصوصی ایتالیا به طور قابل توجهی گران‌تر است. شهریه این دانشگاه‌ها از سالی 2 هزار یورو تا 20 هزار یورو متغیر بوده و با توجه به رشته تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل تعیین می‌گردد. بیشتر دانشگاه‌های خصوصی ایتالیا شهریه مشابهی را از دانشجویان اتحادیه اروپا و دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا دریافت می‌کنند.
لازم به ذکر است که هزینه تحصیل در ایتالیا می‌تواند به واسطه دریافت بورس تحصیلی در این کشور پوشش داده شود.
درباره هزینه زندگی در ایتالیا
هزینه زندگی دانشجویی در ایتالیا با توجه به شهر محل اقامت متفاوت خواهد بود. هم اکنون هزینه زندگی در شهرهای رم و میلان گران‌تر از سایر شهرهای این کشور است. در ادامه لیستی از هزینه‌های تخمینی زندگی دانشجویی در ایتالیا در طول یک ترم ارائه شده است:
– وعده‌های غذایی: وعده غذایی ارزان 15 یورو، هزینه غذای دو نفر در رستوران سطح متوسط 60 یورو، میانگین هزینه هفتگی خرید مواد غذایی 79.66 یورو
– اجاره ماهانه: 581.28 تا 782.57 یورو برای آپارتمان یک خوابه
– خدمات رفاهی: بین 9 تا 47.71 یورو در ماه
– تلفن همراه: 27.62 یورو در ماه
– حمل و نقل محلی: 35 یورو در ماه
– هزینه‌های شخصی: شلوار جین 77.49 یورو، کاپوچینو 1.56 یورو، بلیت فیلم 9 یورو
هزینه زندگی دانشجویی در ایتالیا برای یک ترم بسته به شهر محل اقامت، تعداد دفعات مسافرت و غذا خوردن در رستوران و نوع و محل اسکان دانشجویی متفاوت خواهد بود.
هزینه اسکان دانشجویی در ایتالیا
پیدا کردن خانه دانشجویی در ایتالیا اغلب توسط دفتر بین‌المللی دانشگاه محل تحصیل مدیریت می‌شود. این دفتر معمولاً گزینه‌های ارزان‌تری نسبت به بازار آزاد را در اختیار دانشجویان برای اسکان قرار می‌دهد تا بتوانند در هزینه تحصیل در ایتالیا صرفه‌جویی کنند.
دانشجویان معمولاً برای پایین آوردن هزینه‌های زندگی در ایتالیا اقدام به اجاره یک اتاق می‌کنند. اما در صورت اجاره آپارتمان، می‌توانند آن را با چند همخانه شریک شوند تا هزینه‌ها به صورت چشمگیری کاهش یابد.
هزینه اسکان دانشجویی در ایتالیا معمولاً در شهرهای بزرگ‌تر بالاتر بوده و بسته به موقعیت مکانی و اندازه خانه می‌تواند از 300 تا 600 یورو در ماه متغیر باشد.
زمان و روش گرفتن بورسیه تحصیلی ایتالیا
فراخوان ثبت‌نام برای دریافت بورسیه استانی ایتالیا معمولاً در ماه جولای هر سال منتشر می‌شود. این بورسیه برای مدت یک سال تحصیلی اعتبار داشته و دانشجویان باید هر سال برای تمدید آن ثبت‌نام کنند. تاریخ دقیق ثبت‌نام می‌تواند بسته به استان محل تحصیل، متفاوت باشد.
بورسیه‌های تحصیلی دانشگاه‌های مختلف نیز زمان‌بندی خاص خود را دارند که دانشجویان باید از طریق دانشگاه‌های مربوطه از جزئیات آن مطلع شوند.
شرایط اخذ بورسیه ایتالیا
بورسیه تحصیلی در ایتالیا تنها برای دوره‌های آکادمیک و تحصیل در دانشگاه‌های این کشور در دسترس است. اساس ارزیابی دانشجویان برای دریافت بورسیه استانی ایتالیا، شرایط اقتصادی خانواده دانشجو است. به این معنی که دانشجویانی که توان پایینی برای پرداخت هزینه‌های دانشگاه دارند، در اولویت دریافت این بورسیه قرار می‌گیرند.
دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا نیز می‌توانند از بورسیه استانی ایتالیا یا بورس تحصیلی ویژه کشورهای جهان سوم که توسط وزارت امور خارجه و سازمان همکاری‌های بین‌المللی ایتالیا (MAECI) ارائه می‌شود، بهره‌مند گردند.
مدارک مورد نیاز برای دریافت بورسیه تحصیلی در ایتالیا چیست؟
مهمترین مدرکی که دانشجویان برای درخواست بورسیه تحصیلی در ایتالیا باید ارائه دهند، گواهی مالی است که نشان دهنده وضعیت اقتصادی خانواده و عدم امکان پرداخت شهریه توسط آنها می‌باشد. این گواهی باید شامل موارد زیر باشد:
– فیش حقوقی سرپرست خانوار
– لیست دارایی‌های منقول
– لیست دارایی‌های غیرمنقول
این گواهی پس از صدور باید توسط یکی از موارد زیر تأیید شود:
– نمایندگان دیپلماتیک ایتالیا در کشور اصلی
– نمایندگان دیپلماتیک کشور مبدأ (سفارت یا کنسولگری) در ایتالیا
بورسیه استانی ایتالیا موارد زیر را پوشش می‌دهد:
– معافیت از پرداخت شهریه دانشگاه
– اسکان تقریباً رایگان در خوابگاه‌های دانشجویی
– وعده‌های غذایی رایگان در سالن‌های غذاخوری دانشگاه
– پرداخت کمک هزینه برای پوشش هزینه‌های اضافی (فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی، استفاده از حمل و نقل عمومی و …)
زمان ثبت نام بورسیه استانی ایتالیا چه زمانی ست؟
فراخوان ثبت‌نام برای دریافت بورسیه استانی ایتالیا معمولاً در ماه جولای هر سال منتشر می‌شود. این بورسیه برای مدت یک سال تحصیلی اعتبار دارد و در نتیجه دانشجویان باید هر سال با توجه به شرایط بورسیه، برای دریافت آن در برنامه بورسیه استانی ایتالیا ثبت‌نام کنند.
توجه داشته باشید که تاریخ دقیق ثبت‌نام برای بورسیه استانی ایتالیا، می‌تواند بسته به استان انتخابی شما برای تحصیل، متفاوت باشد.
در پایان، لازم است بر این نکته تأکید شود که فرصت‌های تحصیلی و بورسیه‌های ارزشمند در ایتالیا، گنجینه‌ای گرانبها برای دانشجویان جویای علم و تجربه محسوب می‌شوند. با برنامه‌ریزی صحیح و بهره‌گیری از این فرصت‌ها، می‌توان هزینه‌های تحصیل و زندگی در این کشور زیبا را به حداقل رساند و از امکان کسب دانش و تجربه در یکی از مراکز علمی و فرهنگی برجسته جهان بهره‌مند گردید.
